ثبت تریپس (TRIPS) (Agreement
on Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights)
معرفی : موافقت نامه جنبه های تجاری حقوق مالکیت فکری (TRIPs)که جزء لاینفک و اسناد لازم الاجرای سازمان تجارت جهانی است، یکی از جامع ترین و کامل ترین مقررات درباره حقوق مالکیت فکری محسوب میگردد .این موافقت نامه از نظر پوشش، انواع مختلف حقوق مالکیت فکری را شامل گردیده و مقررات ماهوی نسبتاً کاملی را در راستای حمایت از آنها بیان میدارد. سازمان تجارت جهانی (WTO) روند نظارتی و اجرایی آن را عهده دار است.
از مهمترین ویژگیهای این موافقتنامه میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
1- موافقت نامه تریپس از نظر پوشش، انواع مختلف حقوق مالکیت فکری از قبیل حق مولف، حق نسخه برداری و حقوق جانبی (حقوق اجرا کنندگان، تولیدکنندگان آثار صوتی، و سازمانهای پخش رادیو تلویزیونی) ، علائم تجاری ، علائم جغرافیایی، طرحهای صنعتی ، حق اختراع طرحهای ساخت مدارهای یکپارچه و اطلاعات افشاء نشده را شامل می گردد.
2- موافقت نامه تریپس ضمن تعیین استاندارد های حداقل به برخی از کنوانسیونهای سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) از قبیل کنوانسیون پاریس برای حمایت از مالکیت صنعتی ، کنوانسیون برن برای حمایت از آثار ادبی و هنری ، کنوانسیون بین المللی حمایت از اجراکنندگان و تولید کنندگان آثار صوتی و سازمانهای پخش رادیو تلویزیونی (کنوانسیون رم) و معاهده مالکیت فکری در خصوص طرحهای ساخت مدارهای یکپارچه (معاهده واشنگتن) اشاره نموده و مقررات ماهوی آنها را لازم الاجرا دانسته است.
3- موافقت نامه تریپس با تأکید بر مسأله اجرا به مواردی از قبیل رویه های اداری، مدنی و کیفری اشاره نموده و قواعدی را در خصوص اقدامات موقتی و تأمینی و رویه های خاصی را جهت اجرا در مرزها بیان می دارد.
4- موافقت نامه تریپس در خصوص حل و فصل دعاوی میان اعضای سازمان تجارت جهانی ، رکن حل اختلاف را صالح در رسیدگی دانسته و برابر تفاهم نامه حل اختلاف ، موضوع به رکن حل اختلاف ارجاع و در آنجا رای نهایی صادر خواهد شد.
کشورهای عضو : بیش از 160کشور جهان موافقتنامه تریپس را امضا نموده اند. ثبت تریپس برای یک دوره 10ساله می باشد و درصورت تمایل صاحب برند می تواند آن را در سال نهم برای یک دوره ده ساله دیگر ثبت نماید.
